వాడుక తెలుగుని కాపాడుదాం!

తెలుగు భాషా పరిరక్షణ, పునరుద్ధరణ అని పెద్ద మాటలు మాట్లాడను, కంప్యూటర్నో బ్లాగునో తెలుగులో ఏమందాము, కొత్త పదాలేం కనిపెట్టి తెలుగుని ఉద్ధరిద్దాం అని కాదు ఈ వ్యాసం. మన వాడుక తెలుగు దుస్థితి, ఎలా మనం కాపాడుకోవచ్చో తెలియజెప్పడానికి చిన్న ప్రయత్నం.

తెలుగుని విస్తృత పరచడానికి కొందరు ఇంటర్నెట్లో చాలా కృషి చేస్తున్నారు. కంప్యూటర్, రోబో, అగ్గ్రెగేటర్, ఇంటర్నెట్ మొదలగు కొత్త కొత్త ఇంగ్లీష్ పదాలకి తెలుగులో ఏమనాలో ఎప్పటికప్పుడు కనుగొంటున్నారు. సరే, బాగుంది కానీ, దీనికన్న ముందు చేయాలిసినది సామాన్య ప్రజలు వాడే తెలుగు మీద దృష్టి పెట్టాలి. డిక్రిప్షన్ని విగూహం/నిగూహం అనాలా, ఇంకేదో సాంకేతిక/వైజ్ఞానిక పదానికి తెలుగు రూపం ఏంటి అన్నది జనాలకి అంత ముఖ్యం కాదు. ఎందుకంటే, ఇప్పటికే రోడ్డు, ఫోను, సెల్ల్‌ఫోను, ఫొటో, కెమెరా, పాలసీ, బైకు, కారు, లారీ, బస్సు, రైలో, టీవీ, మార్కెట్టు, సర్కారు, ఇంకా ఎన్నెన్నో తెలుగులోకి వచ్చేశాయి. వీటికి తెలుగులో పర్యాయ పదాలున్నా, కొత్తగా కనిపెట్టినా ఎవరూ వాడతారని నేననుకోను.

నా వరకైతే ఏది సౌకర్యంగా ఉంటే, ఏది జనాల్లో ప్రాచుర్యంగా ఉందో అదే వాడతాను. ఈ బ్లాగుల్లో అంతర్జాలం, నెనర్లు, హంసాపదమో ఇంకోటో అని హడావిడి చేసెవారు నిజ జీవితంలో బస్టాండు రైల్వేస్టేషన్ అంటారా లేదా 'చూపులు కలసిన శుభవేళ ' సినిమాలో కోటా శ్రీనివాసరావుగారిలా 'చతుశ్చక్రశకట నిలుపు స్థలం', 'ధూమశకటనిలయం' అంటారా ? థాంక్స్/కృతజ్ఞతలంటారా - నెనర్లంటార? నూటికి తొంభైతొమ్మిది మొదటివే వాడతారు - కాదంటారా?

తెలుగులో కొన్ని పర భాషా (ఇంగ్లీష్/సంస్కృతం/హిందీ/ఉర్దూ/తమిళ్/ఇంకేదైనా) పదాలు వాడటం అంతపెద్ద నేరం కాదు. బ్రౌన్‌గారు 19వ శతాబ్దంలో రాసిన తెలుగు వ్యాకరణం పుస్తకంలోనే ఇలాంటి ఉదాహరణలు చాలా ఉన్నాయి. ఇక 21వ శతాబ్దంలో మనం ట్రాకర్ (tracker)ని 'జాడకం' అనాలా, 'వెదుకరి' అనాలా ,ఇంకోటనాలా అని చర్చించుకోవడం వృధా ప్రయత్నం. అలానే చైనా వారో, జపాను వారో వారి భాషా అంకెలు వాడుతున్నారని, ప్రపంచవ్యాప్తంగా వాడుకలోనున్న రోమన్ అంకెలు వదిలేసి తెలుగు అంకెలు వాడటం కూడా.

ఐతే గత 10 సంవత్సరాల్లో వచ్చిన మార్పేంటంటే - (1) తెలుగు పదాలున్నా, తెలియకో లేదా డాబు (స్టైల్) కోసమో ఇంగ్లీషు పదాలు వాడటం (2) ప్రాథమిక వాక్యనిర్మాణం తెలుగు-ఇంగ్లీషు సంకరణం చేయడం

(1) ఇంగ్లీషు పదాలెక్కువగా దొర్లుట:
కొన్నిసార్లు తెలుగు పదం తెలియక, లేదా మర్చిపోయో ఎంగ్లిష్ పదానికి 'చేసెన్ ', 'అయ్యెన్ ' మొదలగు క్రియలు కలపడం.

ఉదా|| మార్చావా <=> చేంజ్ చేశావా; రాశావా <=> రైట్ చేశావ, పిలిచావా <=> కాల్ చేశావా, పంపించావా <=> సెండ్ చేశావా, బయలుదెరావా/మొదలుపెట్టావా <=> స్టార్ట్ చేశావా, మూశారా <=> క్లోజ్ చేశారా

నాలాంటివారెవరైనా శుభ్రంగా ప్రయత్నించావా (ట్రై చేసావా), నింపావా (ఫిల్ చేశావా) అంటే ఎదుటివారు ఎగతాళి చేసేటంత దారుణంగా ఈ దురలవాటు ప్రబలిపోయింది. ఇందులో విచిత్రమేమిటంటే పెద్దవారు, కాన్వెంటు చదువులు చదవనివారు కూడా తమకు తెలియకుండానే ఈ ప్రభావానికి లోనవుతున్నారు. గమనించారో లేదో ఎవరింటికైనా వెళ్తే, ఎక్కువ శాతం "వాటర్ ఇవ్వమంటారా/ లంచ్ చేయండి" అని మర్యాదలు ఇస్తారు తప్పితే, "మంచినీళ్ళిమ్మంటారా / భోజనం చేసివెళ్ళండి" అనేవి తక్కువ వినిపిస్తున్నాయి.

ఈ మధ్యనొకరోజు అమ్మతో ఫోన్లో మాట్లాడుతుంటే "డిజప్పయింట్ అయ్యావా?", "డిన్నర్ చేశావా?" అని రెండు వాక్యాలొచ్చాయి. ఆశ్చర్యమేసింది. మరి తనది తెలుగు మాధ్యమంలో ప్రాథమిక విద్య, పూర్తి గ్రామీణవాతావరణంలో పెరిగింది - మేము, చుట్టలు, కొట్లవాళ్ళు తప్పితే ఎక్కువ మాట్లాడదు కదా - మాకు స్వచ్ఛమైన తెలుగు మాట్లాదటం, మమ్మీ అని కాకుండా, అమ్మా అని నేర్పించినది తనేకదా. బహుశా టీవీ ప్రభావం, లేదా చుట్టుపక్కలవారు (నాతో సహా) పదాలు వాడుతుంటే తెలియకుండానే వాటి ప్రభావం. మారుతున్న పరిస్థుతులకిదే మంచి ఉదాహరణ.

(2) సంకరణ వాక్య నిర్మాణం:

ఇది ఇప్పటి తరానికి కొంత వారి పెంపకం వలన, కొంత డాబు ప్రదర్శించుకోవాలని తెలుగు-ఇంగ్లీష్ కలిపికొట్టేస్తారు.

-> పిల్లలు-యువతనేమో తెలుగులో వ్యక్తపరచలేక/లేదా అలవాటు ప్రకారం ఇంగ్లీషు వాక్యాలు వాడాతారు. కొన్ని బ్లాగుల్లో ఇది గమనించచ్చు.

ఇది రెండు రకాలు మళ్ళీ - ప్రతి వాక్యంలో తెలుగు ముక్కలు-ఇంగ్లీషు ముక్కలు కలిపి కొట్టడం. రెండవది కొన్ని తెలుగు వాక్యాలు, కొన్ని ఇంగ్లీషు వాక్యాలు కలిపి కొట్టడం.
ఉదా 1|| వెళ్తున్నావా <=> గోయింగా, వస్తున్నావా <=> కమ్మింగా, రావట్లేదా <=> నాట్ కమ్మింగా
ఉదా 2|| నేనసలు భరించలేనిది ఇలాంటివాళ్ళని - ముఖ్యంగా "యాక్చువల్లీ" అని మొదలుపెట్టేవారిని: "actually I wanTed to come కానీ you know uncle వాళ్ళ daughterని tomorrow evening fiveకి pickup చేస్కోవాలిరా". ఇంత కష్టపడేబదులు శుభ్రంగా "అరేయ్! రావాలనుందిగానీ రేపు సాయంత్రం ఐదింటికి అంకుల్ వాళ్ళమ్మాయిని తీసుకురావాలిరా (అంకుల్ అన్న పిలుపుకి కొంత మినహాయింపు - మామయ్య/బాబాయి అనొచ్చు కానీ ఆంటీ-అంకుల్-మమ్మీ-డాడీ మన సంస్కృతిలో భాగమైపోయాయి : ఆంటీ-అంకుల్ ఒక్కోసారి మెరుగనిపిస్తాయి - ఎందుకో ఇంకో పోస్ట్లో)" అనొచ్చు కదా.

విచారించదగ విషయమేమిటంటే విదేశాల్లో చదువుకొచ్చిన మన వారసత్వ హీరొలేకాదు, ఇటువంటి భాషా విషయల్లో మనకి మార్గదర్శకులుగా ఉండాల్సిన శ్రీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం, శ్రీ విశ్వనాధ్, శ్రీ జయప్రద వంటివారు కూడా కలగాపులగం భాష మాట్లాడుతున్నారు - పాడుతా తీయగా,జయప్రదం, శుభప్రదం పరిచయ కార్యక్రమాల సాక్షిగా, నాలాంటివారికి ఎక్కడో గుచ్చుకునేటట్లు.

- కొన్ని సార్లు ఇంగ్లీషులో చెప్తేనే తమ పాండిత్యం అవతలి వారికి తెలుస్తుందని, గౌరవిస్తారని రాస్తుంటారు/మాట్లాడుతుంటారు. ఇది వేడిగా చర్చలు జరిగే బ్లాగుల్లో (ఉదా|| నవతరంగం) గమనించచ్చు.
- ఇంక డాబు కోసం: టీవీల్లో సామాన్యులని ప్రశ్నలడిగినప్పుడు చాలా మంది వచ్చీ రానీ ఇంగ్లీషు మాట్లాడతారు తప్పితే, తెలుగులో ఎవరూ చెప్పరు.

ఇంతకీ నేను చెప్పొచ్చేదేమిటంటే, తెలుగు బ్లాగర్లెవరికైనా నిజంగా తెలుగు కాపాడాలనుంటే సాంకేతిక/వైజ్ఞానిక/వైద్య/గణిత పదాలకి విచిత్రమైన తెలుగు పదాలు సృష్టించాలని/అలాంటి పదాలువాడి పాండిత్యం చూపుకోవాలని ఉబలాటపడే బదులు, ఉన్న తెలుగు పదాలు కాపాడటానికి మొదట కృషి చేస్తే బాగుంటుందికదా.

అలాగే అందరు సాధ్యమైనంతవరకు తెలుగు పదమున్నచోట తెలుగు పదమే మాట్లాడటానికి - అలాగే అలాంటి పదాలు పంచడానికి ప్రయత్నించండి. నా వంతుగా మన దైనిక జీవితంలో ఎక్కడెక్కడ మనం తెలుగు వాడాల్సిన చోట మనకు తెలియకుండానే ఇంగ్లీషు వాడుతున్నమో గుర్తించి మీతో పంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తా. మీకు కూడ అలాంటివేమన్న స్ఫురిస్తే పంచండి.

గమనిక:
- నేను పూర్తి స్వచ్ఛమైన తెలుగులో మాట్లాడుటనని బల్ల గుద్ది చెప్పనుగానీ, సాధ్యమైనంతవరకు ప్రయత్నిస్తుంటాను. ముఖ్యంగా నిన్న-నేడు-రేపు (టుమారొ మొ||), వారాలు (సండే మొ||), తేదీలు (ఫస్టుకిస్తా మొ||) లాంటివి.