5, ఫిబ్రవరి 2022, శనివారం

దర్శకుడు వంశీ పాటల విలక్షణత

నాకేగాదు, దర్శకుడు వంశీగారి పాటలంటే చాలామంది ప్రేక్షకులకు విభిన్నముగా, ఆకర్షణీయముగా, తమాషాగా, విలక్షణముగా అ(క)నిపిస్తాయి.

ముందుగా అలా అనిపించే తేడాలు -

  1. హీరో, హీరోయిన్లు ఎపుడూ పరిగెడుతుంటారు (గోపెమ్మ చేతిలో గోరు ముద్ద, సితార, అన్వేషణ, మహర్షి)
  2. కట్లు/షాట్లు ఎక్కుువుంటాయి - చిత్రము నిలకడగా ఉండదు.
  3. తమాషా మేకప్, కాస్ట్యూమ్లు - నల్ల బొట్టు (ఔను వాళ్ళిద్దరూ.., ప్రేమించు పెళ్ళాడు, గోపి గోపిక గోదావరి), స్టిక్కర్లూ (చెట్టు కింద ప్లీడరు), సెట్లు/ప్రాప్స్, - మహర్షి అనుమానాస్పదం
  4. ట్రాలీ, క్రేను షాట్లు

ఇందులో 1,2 – వంశీగారితో మొదలవలేదు. వారి గురువు భారతీరాజా తీసిన పాటలలో (ఉదా సీతాకోకచిలక, ఆరాధన (తమిళ్ మాతృక భారతీరాజా)) గమనించవచ్చును. గురువుగారి ప్రభావము కచ్చితముగా ఉన్నది.

3 – రాఘవేంద్రరావుగారు సెట్లు/ప్రాప్స్ తో ఇంకా ఎక్కువగానే ప్రయోగాలు చేశారని తెలిసిందేగా - ఫ్యాన్లు, టీవీలు, బిందెలు, పళ్ళు, పూలు.

4 – జంధ్యాల కూడా ట్రాలీ, క్రేను షాట్లను బాగా వాడారు.

మరి వంశీ పాటలు ఎందుకు విభిన్నముగా ప్రేక్షకులను ఆకట్టుకుంటాయి!

  • హీరో, హీరోయిన్లు ఊరికే పరిగెట్టరు - బాణీ రిథమ్‌కు తగ్గట్టు పరిగెడుతుంటారు. అందులోనూ ఇళయరాజాని అడిగి అలాంటి బాణీలు చేయించుకున్నారు.
  • కట్లు/షాట్లు కూడా బాణీకి తగ్గట్టు ఉంటాయి. ఉదాహరణకు అన్వేషణ లో కీరవాణి పాట, ముఖ్యముగా చరణాలలో చూడండి. పాటలో ప్రతి లైను - పదముకు ఒక షాటు ఉంటుంది.
  • మేకప్, కాస్ట్యూమ్లు కేవలము వ్యానిటీ అనే గాకుండ, ఒక సృజనాత్సకత, ఒక టేస్టు ఉంటాయి. ఉదాహరణకు, ఔను వాళ్ళిద్దరూ ఇష్టపడ్డారు లో హీరోయునుకు నలుపు, హీరోకు తెలుపు ఇష్టము, ఇంటి సెట్ నలుపు-తెలుపులో సెట్ చేశారు, ఏకముగా ఒక పాటే ఉంటుంది దీనిపై.
  • ట్రాలీ, క్రేను షాట్లు ఏదో హడావిడికి ఉండవు. ట్రాలీ క్రేనూ ట్యూనుకు తగ్గట్టు కదులుతాయి - పైన చెప్పిన కీరవాణి పాట, ఇంకా చాలా వంశీ పాటలలో గమనించవచ్చును. ఇవి కాకుండా ఆయన తను అనుకున్న షాటుకోసం ఎంతకైనా ప్రయత్నం చేస్తారు. ఆయన వ్రాస్తున్న ’ఏవో కొన్ని గుర్తుకోస్తున్నాయి’ సిరీసులో కొన్ని చెప్పారు - సితార కుకుకూ పాటలో కోటపైన స్థలంలో ఎంత ట్రాలీ పడుతుందీ, దాని విడి భాగాలు కింద నుంచి పైకి ఎలా తీసుకువెళ్ళాలి చెప్పారు. అలాగే అన్వేషణ లో ఎదలో లయ పాటలో ఎక్కడో అ‌డవి మధ్యన ఉయ్యాల – ఇలా.. ఇంకా చెప్పాలంటే వంశీ కెమెరాతోనూ కొరియోగ్రఫీ చేయిస్తారు.
  • చివరిగా ఒక రచయితగా, ఎన్నో ప్రపంచ సినిమాలతో ఇన్స్పైరు అయ్యి ఉండడము చేత ఆయన ప్రతి పాట చాలా క్రియేటివుగా ఆలోచించి పెట్టుకుంటారు. చాలా ప్లాన్టుగా ఉంటారు. ఏ బిట్టుకు ఎన్ని షాట్లు అన్నది ఆయనకు ఊహ ఉంటుందనుకుంటాను. ఉదాహరణకు శ్రీ కనకమహాలక్ష్మీ రికార్జింగు డ్యాన్సు ట్రూప్ లో తెలిసిందిలే పాట గంటలో తీశారు.

ఇపుడు ఇలాంటి పాటలు ఎవరూ ఎందుకు అనుసరించడంలేదు?

  • ఇళయరాజాలాగా అలాంటి రిథమిక్ పాటలు ఇచ్చే సంగీత దర్శకులు లేరు. కీరవాణి వైప్ ఆఫ్ వి వరప్రాసాద్ లో , చక్రి కొన్ని సినిమాలలో ప్రయత్లించినా పూర్తిగా ఆకట్టుకోలేకపోయారు.
  • ఆ కాలానికి (80లు) విభిన్న కాస్ట్యూమ్లు వెరైటీగా ఉన్నా 90ల జోకరు, వైప్ ఆఫ్ వి వరప్రాసాద్ సమయానికే ట్రెం‌డు మారింది. అతిగా, ఎబ్బెట్టుగా అనిపించకుండా తీయడము కొంత కష్టమే. నాస్టాల్జియాగా బాగుంటాయిగానీ ఇపుడు 70 ఫ్యాషను ఎవరన్నా వేస్తే చూడగలమా.
  • ట్రాలీ, క్రేను షాట్లు కూడా 80లలో నావెల్టీగానీ, 2000లలో స్టడీక్యాములూ, ఇంకా అడ్వాన్స్డ్ చూశాక కొంత విసుగు వస్తుంది. నాకు గోపి-గోపిక-గోదావరి, అనుమానాస్పదం టైముకే విసుగనిపించింది, సరదాగా కాసేపు సినిమాలో చిరాకెత్తింది. ఎం.వి. రఘు లాగా ట్యాలెంటూ, ఓపిక ఉన్న కెమెరామ్యాన్లు ఇప్పుడు లేరు.
  • కట్లు/షాట్లు కూడా - 80ల పార్కు పాటలలో లైనుకు ఒక స్టెప్పు ఉన్నరోజులలో వెరైటీ. డిస్కో, బ్రేక్, పబ్ పాటలొచ్చాక స్పీడ్ కట్స్ కామన్ అయిపోయింది. ఇంకా చెప్పాలంటే ఈ 2010 తర్వాత వస్తున్న సినిమాలలో ఈ స్పీడ్ కట్ ఎడిటింగు 2 గంటల సినిమా అంతటా ఉండి, కళ్ళు ఊరికే అలసిపోతున్నాయు. అనిల్ మల్నాడ్ లాంటి ఎడిటర్లు లేరు.

వంశీ పాటలకు ఇళయరాజా, ఎం.వి. రఘు, అనిల్ మల్నాడ్ లాంటి టీం కంట్రిబ్యూషను మర్చిపోకూడదు.

అసలూ ఎవరూ అనుసరించలేదా అంటే, ఆయన వంశీ శైలి అనుసరించలేదుగానీ వెరైటీగా తీయాలని తపించి ప్రయత్నించిన వ్యక్తి - రవిబాబు - ఆయన సినిమాలూ, పాటలూ ఒక టోను, ఒక కాన్సెప్టులో ఉంటాయి. బాణీలు విభిన్నముగా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు అల్లరి, అమ్మాయిలు-అబ్బాయిలు, నువ్విలా, మనసారా, పార్టీ పాటలు చూడవచ్చును - విభిన్నముగా ఉంటాయి. ఈ పార్టీ సినిమాలో బట్టలు చూడండీ - సాఫ్టువేరు ఇంజనీర్లు ఎక్కడన్నా వేసుకుంటారా ఇలాంటి సూట్లు?

వంశీ గారి రాతల్లో -

కిన్నెరసాని వచ్చిందమ్మా పాట -

ఆ తర్వాతరోజునించీ ‘‘కిన్నెరసాని వచ్చిందమ్మా వెన్నెల పైటేసీ’’ అంటా ఈ జాతరలో కలతిరిగిన రాజు, కోకిలా ఆ గోదారి వెన్నెల్లో పాడుకునే పాట. ఈ పాటని నిజంగా కిన్నెరసాని వాగు దగ్గర తీద్దామని చాలా అనిపించింది గానీ, ఆ వాగు మా రాజమండ్రి క్యాంప్‍కి చాలా దూరంగా ఎక్కడో కొత్తగూడెం దగ్గరుంది. ఎక్కడున్నా గోదావరి గోదావరే గదా అని సర్దేసుకుని షూట్‍ మొదలెట్టేసేం. ఇది కూడా రఘుకి పేరుతెచ్చిపెట్టే డే ఫర్‍ నైట్‍ సాంగే.

కుకుకూ పాట -

ఊరికి చివరున్న ఒక బిల్డింగ్‌ వెనక క్రికెట్‌ పిచ్‌ చాలా బాగా మెయిన్‌టెయిన్‌ చేస్తున్నారని తెలీడంతో ‘‘ఎలాగా వచ్చాంగదా దాన్నికూడా చూసిపోదాం’’ అనుకుంటా బయల్దేరాం అక్కడికి. ఆ పిచ్‌ ఉండే ప్లేస్‌ తాలూకు ఎంట్రీ, కోటలాగ బాగుంది.

డోర్‌ తెరుచుకుని లోపలికెళ్తే ఒక పిచ్‌ తప్ప ఇంకేం లేదు. ముందున్న ఉడెన్‌ స్పైరల్‌ స్టైర్‌కేస్‌మీంచి పైకెక్కితే నాలుగుపక్కలా బురుజులు.

కుకుకూ పాటలో కొన్ని షాట్స్‌ ఇక్కడ తియ్యొచ్చు అనిపించి రఘుకి చెప్పాకా, నాతోపాటు తెచ్చుకున్న మినీ టేప్‌రికార్డర్లో కుకుకూ పాట వింటుంటే దాంట్లో ఒక షాట్‌ అనిపించి రఘుకి చెప్పేను.

‘‘దీనికి రౌండ్‌ ట్రాలీ కావాలి గదా?’’ అని రఘు అంటే విన్న తరణి డిస్కషన్లోకి దిగి ఎందుకన్నా మంచిదని రౌండ్‌ ట్రాలీ ఆ బురుజుల మధ్య పట్టేలా కొలతలు తీసుకున్నాడు.

ఈ బిల్డింగ్‌ బయట సినిమాలో కోట ఎక్స్‌టీరియర్‌ అనుకుందాం. మరి ఇంటీరియర్‌

కోట బయట తియ్యాల్సిన కుకుక్కూ సాంగ్‍లో తియ్యాల్సిన ముఖ్యమైన షాట్‍కోసం చేయించిన రౌండ్‍ ట్రాలీని పైకి తీసుకెళ్ళి బురుజుల మధ్యలో మౌంట్‍ చేస్తుంటే చూస్తున్న తరణి ‘‘బాగుంది. ఎక్కడ చేయించారు?’’ అన్నాడు.

2

‘‘భరణీ స్టూడియో ముందున్న వర్క్ షాపులో’’ అన్నారు నాగేశ్వర్రావుగారు.

‘‘ఎంతైందీ?’’

‘‘ఏడువేల ఐదొందలు.’’

‘‘చేసిన మనిషి నటరాజన్‍ కదూ? నాకు తెలుసతను’’ అంటా చెక్క మెట్లు దిగెళ్ళిపోయేడు.

ఇళయరాజాగారు చేసిన ఆ అద్భుతమైన ఆ ప్రేమగీతంలో షాట్స్ తియ్యడం పూర్తయ్యేటప్పటికి సాయంత్రమయ్యింది.

ఎదలో లయ పాట -

ఈ కామెడీ షోని చాలా సీరియస్‍గా చెపుతుంటే విన్న నేను ‘‘మీదీవూరేనా సుబ్రమణ్యం?’’ అన్నాను.

‘‘ఔనండీ. ఏంటి సంగతీ?’’

‘‘అసలు తలకోన అన్న పేరెలాగొచ్చిందీ అడవికీ?’’

‘‘అడవి నడిమధ్యలో చాలా ఎత్తైన కొండ ఉంటది. అది శివుడుండే చోటంట. దాని మీదనించెప్పుడూ నీళ్ళు కారతా ఉంటాయి. దాని పేరే తలకోన. ఇన్నాళ్ళనించి షూటింగ్‍ చేస్తా అక్కడికెళ్ళకపోడం ఏంటి మీరు?’’ అన్నాడు.

‘‘చాలా దూరమంటగదా సుబ్రమణ్యం?’’

‘‘మరీ అంత దూరమేం కాదుగాని, అడవిలో నడిచెళ్ళాలి. కానీ చీకటిపడక ముందే వచ్చెయ్యండి అడవిలో పులి తిరుగుతుంది గదా .’’

ఎదలో లయ పాట బిగినింగ్ అక్కడ తీద్దామని నడిచి బయల్దేరామా మర్నాడు.

కొండలూ, గుట్టలూ కటిక చీకటిగా ఉన్న పొదలూ దాటుతున్నాం.

అలా నానా అవస్థలూ పడతా లేస్తా వెళ్ళిన మేం ఆ తలకోనని చూసేక అన్నీ మరిచిపోయేం. సాక్షాత్తూ శివుడి శిరస్సుమీంచి జారుతున్నట్టే ఉన్న జలాన్ని చూస్తా రఘుని పిల్చి అక్కడున్న చాలా ఎత్తైన చెట్టు చూపించి ‘‘దాని చివరి కొమ్మమీదికెక్కగలవా?’’ అన్నాను.

తల పైకెత్తి చూస్తా వుండిపోయిన రఘూ ‘‘ట్రై చేద్దాం’’ అంటా కెమెరా వాళ్ళని పిలుస్తుంటే సెట్‍బాయ్‍ నగేష్‍ని రమ్మని ఆ పై కొమ్మకి ఉయ్యాల తాళ్ళు కట్టాలి’’ అన్నాను.

సరే సారంటా దురై అనే ఇంకొకడ్ని తోడు తీసుకెళ్ళిన ఆ నగేష్‍ నేచెప్పిన చోట తాళ్ళు కట్టి ఆ ఎత్తైన ఎర్రటి రాళ్ళమధ్యలోంచి వాటి కిందున్న నీళ్ళు కాళ్ళకి తగిలేంత పొడుగ్గా దించి ఉయ్యాల కట్టేక, హీరోయిన్నందులో కూర్చోబెట్టేం. ఈలోగా పై కొమ్మమీది కెక్కేసిన

వైడ్‍ యాంగిల్‍ లెన్స్ వేసి వ్యూ ఫైండర్లోంచి చూస్తే సరసరి లెన్స్ లోంచి కాళ్ళు బయటికొచ్చిన ఎఫెక్ట్. ‘‘ఎదలో లయా ఎగసే లయా’’ అన్న ఆ పాటలో మొట్టమొదటి లైన్‍ తీసి కిందికి దిగేటప్పటికి లంచ్‍ టైమయ్యింది.